Kolezyum

Roma’nın ve Roma İmparatorluğu’nun sembol yapısı olan Kolezyum, neredeyse 2.000 yıldır kadim Roma’nın kalbinde şehrin sembolü olmayı sürdürmektedir. Vatikan Müzesi ile birlikte şehre gelen turistlerin mutlaka ziyaret ettiği bu yapıya yılda 6 milyondan fazla insan giriş yapmaktadır.

Bu yazımızda Kolezyum ziyaretinize rehberlik etmesi amacıyla yapıyı tüm yönleri ile inceledikten sonra Kolezyum bilet rezervasyonu, giriş ücreti, Kolezyum turları, gibi konularda önerilerde bulunacağız. Yazımıza Kolezyum’un tarihçesi ile başlıyoruz. Arzu ederseniz aşağıdaki içerik tablomuzdan doğrudan Kolezyum bilet ve turlarının incelendiği bölüme geçiş yapabilirsiniz.

Kolezyum’un Tarihçesi

Günümüzde Roma Forumu’nun doğusunda şehrin tam kalbinde yer alan Kolezyum, Romalıların inşa ettiği en büyük amfi tiyatrodur. Amfi çift demek olup, Amfi tiyatro daire şeklinde olan tiyatro demektir.

Antik Roma’da ilk olarak ahşaptan yapılan amfi tiyatrolar zamanla taştan yapılmaya başlanmıştır. Bilinen ilk Roma amfi tiyatrosu bugün Pompei Antik Kenti’nde Kolezyum’dan 160 yıl önce yapılan tiyatrodur.

Kolezyum’un inşası M.S. 70-72 yılları arasında Roma imparatoru Vespasian‘ın döneminde başlamış; M.S. 80 yılında imparator Titus döneminde tamamlanmıştır. Kolezyum öylesine inşa edilmemiştir, dönemin şartlarında imparatorları bu devasa yapıyı inşa etmeye iten önemli nedenler mevcuttur.

İsa’dan sonra 64 yılında neredeyse tüm Roma’yı yok eden Büyük Roma Yangını için Roma halkı Neron’u suçlamıştır. Neron Büyük Roma Yangını sonrasında halk üzerindeki baskısını daha da arttırmıştır. Neron yangından sonra “Domus Aurea – Altın Ev” olarak adlandırılan devasa saray kompleksini inşa ettirmiştir.

İmparatorun biyografi yazarı Suetonius’un aktardığına göre Neron’un 198 dönüm üzerine kurulu dev sarayında denizi andıran dev bir havuz, meralar ve üzüm bağları, her çeşit vahşi hayvanı barındıran özel bahçeler vardı. Sarayın ana yemek salonun çatısı dönebiliyordu, ziyaretçilerin üstüne parfüm ve diğer hoş kokular püskürten tavanı vardı. Sarayın banyolarında musluklardan deniz suyu ve kükürtlü su akıyordu. Sarayın duvarları altın ve mücevherlerle süslüydü.

Neron’un Büyük Roma Yangını’nda zarar gören alanlara, yangın sonrasında kendi ihtişamlı sarayını yaptırması ile artan hoşnutsuzluk imparatorun generallerinin ona itaatsizliği ile sonuçlanmıştır. İmparatorluğun dört bir yanındaki generalleri Neron’a isyan etmiş; bu isyan sonucunda Neron Roma’dan kaçmak zorunda kalmış ve intihar ederek hayatına son vermiştir.

Neron sonrası yaşanan generaller savaşından sonra 1.5 yıl içinde iktidara gelen 3 general ölmüştür. İktidarı eline geçiren dördüncü general olan Vespasian, dördüncü “ölü general” olmamak için Roma halkının sevgisini kazanmak istemiştir. Kolezyum’un yapılma amacı onu inşa ettirmeye başlayan Vespasian’ın Roma halkına İmparator Neron’un kötü hatıralarını unutturmak; halkın eğlenmesi ve toplu gösteriler için ihtişamlı bir yapı oluşturmaktır.

İmparator Vespasian, Kolezyum’un inşaatinin bittiğini göremeden ölmüştür. Kolezyum, M.S. 80 yılında oğlu İmparator Titus tarafından Kudüs seferinden elde edilen ganimetler ve de 65.000 yahudi kölenin inşasında çalıştırılması sayesinde açılmıştır.

Peki Kolezyum adı nereden gelmektedir? İmparator Titus tarafından bu yeni inşa edilen amfi tiyatroya hanedanlığın adı olan Flavian Amfi tiyatrosu adını verilmiştir. Yani Kolezyum’un orjinal adı “Flavian” Amfi Tiyatrosu’dur.

Ancak halk arasında ve yüzyıllar boyunca buraya Kolezyum (Latince: Colosseus) adı verilmiştir. Bu durumun nedeni İmparator Neron döneminde Kolezyum’un yanı başında yer alan ve 35 metre yükseliğinde olan devasa bronz heykeldir. Eskiden Neron’un sarayının girişinde duran bu heykel; Neron’un ölümünden sonra ihtişamı nedeniyle ardılları tarafından yıkılmamış, çeşitli eklemeler yapılarak muhafaza edilmeye devam edilmiştir.

Tarihçiler ve arkeologlar bu dev heykelin yaklaşık 320 yıl ayakta durduğunu Roma’nın yağmalanması esnasında (M.S. 410) yıkıldığını tahmin etmektedirler. Heykelin parçaları eritilerek top mermisi ve diğer yapı malzemelerinde kullanılmıştır. Kolezyum ziyaretinizde vaktiniz olursa bu dev heykelin kaidesini ziyaret edebilirsiniz.

Kolezyum inşa edildikten sonra yaklaşık 400 yıl aktif olarak kullanılmıştır. Roma İmparatorluğu’nun zayıflamasının ardından hızla yükselen Hristiyanlık dini zamanla Roma’da yönetici kesim arasında hakim din haline geldi.

Roma’yı idare edenler ve diğer yöneticiler aziz sayılan bir çok hristiyanın arenada vahşi hayvanlara yem edilerek infaz edilmesi nedeniyle Kolezyum’a nefret duymaya başladılar. Hristiyanlığın yayılması ile birlikte kültür ve eğlence anlayışı da değişmeye başlamıştı. Öyle ki Kolezyum’da yasal olarak gladyatör dövüşlerinin yasaklanması yapı önünde gladyatör dövüşlerinin günah olduğunu anlatan bir papazın taşlanarak öldürülmesi olayının ardından gerçekleşmiştir. M.S. 404 yılında oyunların yasaklanmasının ardından M.S. 443 yılında Roma’da yaşanan büyük deprem nedeniyle Kolezyum hasar gördü. Kolezyum’un gerek doğal afetler gerekse ilgisizlik nedeniyle bakımının yapılamaması yapıyı zayıflattı.

Yapının sahne arkası olarak adlandırabileceğimiz yeraltı düzeneği (bu düzeneğe birazdan ayrı bir bölüm olarak değineceğiz) buradaki vahşi hayvanların beslenmesi için getirilen yüzlerce bitki türünün burada türemesi nedeniyle kullanılamaz hale gelmeye başladı. Kolezyum işlevlerinin tamamını kaybetmeden önce arenada düzenlenen bilinen en son oyunlar Ostrogot Krallığı’nın Roma hakimiyeti döneminde altıncı yüzyıl başlarında yapılmıştır.

Kolezyum 600’lü yıllara gelindiğinde terkedilmiş; her tarafını egzotik bitkiler sarmış işlevsiz bir yapıydı artık. Ortaçağda bugün sahip olduğumuz eski eserleri muhafaza bilinci yoktu ve Kolezyum yanıbaşındaki Roma Forumu ile birlikte muhafaza ettiği binlerce ton taş ile Roma’daki yapılara taş kaynağı olmaya başladı.

Bugün Roma’da ziyaret edeceğiniz Aziz Petrus Bazilikası’ndan saraylara dek Kolezyum’dan sökülen taşlar bulunmaktadır. Yapının dışında göreceğiniz delikler dış cephesindeki travertenleri bir arada tutan demirlerin sökülmesi nedeniyle oluşmuştur. Bu yağmalama nedeniyle Kolezyum’un iç ve güney cepheleri yıkılmıştır. Kuzey cephesi ise ana yola bakması nedeniyle daha az materyal söküldüğünden bugüne dek ulaşabilmiştir.

Kolezyum’un içine çağlar boyunca hayvan barınakları, dükkanlar, küçük evler ve zanaat atölyeleri gibi çok çeşitli yapılar kurulmuştur. Kolezyum Roma’daki diğer yapılara taş ve demir sağlama görevinin 18’inci yüzyıla kadar sürdürmüş; 19’uncu yüzyılda hümanistlerin etkisiyle yapı korunmaya başlamış ve bilinen ilk düzenli kazılar gerçekleştirilmiştir.

İtalya’da Almanya’da olduğu gibi faşizmin yükselmesi ile birlikte Mussollini iktidara gelmiştir. Mussolini bir çoğumuzun bildiği üzere kendisini Antik Roma’nın varisi ve İtalya’yı da güçlü Roma İmparatorluğu olarak görmekteydi. Bu düşünce nedeniyle Mussolini Antik Roma yapılarına hızlı bir restorasyon projesi başlattı. Kolezyum ve çevresi bu dönemde pek çok kazı ve düzenleme geçirdi.

Tarihçe ile ilgili notlarımız buraya kadar. Şimdi Kolezyum’un bölümlerini ziyaretinize rehberlik etmesi maksadıyla detaylı olarak irdeleyelim.

Kolezyum’un Bölümleri

Kolezyum ziyaretinize rehberlik etmesi amacıyla Kolezyum ile ilgili iki planı sizinle paylaşmak istiyoruz. Birincisi aşağıda anlattığımız Kolezyum’un bölümlerini gösteren grafik (arena, yeraltı tünelleri, güneş tenteleri gibi) ikinci görselimiz ise Kolezyum ziyaretimizde fotoğrafını çektiğimiz Kolezyum’un ziyaret güzergahıdır. Bölümleri grafiğimiz ile birlikte inceleyebilirsiniz. Kolezyum’un resmi gezi güzergahını da Kolezyum’a giriş yapmadan önce incelemenizde fayda bulunmaktadır.

Şimdi Kolezyum’un bölümlerini anlatmaya yapının dışı ile başlayalım:

Kolezyum’un Dışı

Kolezyum yapı olarak büyüleyicidir. Temelinde mucidinin Romalılar olduğu beton kullanılmıştır. 190 metre uzunluğunda ve 155 metre genişliğindedir. Kolezyum’un 49 metre yüksekliğe sahip devasa dış cephesinde ana duvarlarda 100 bin m3 traverten ve bu travertenleri birbirine bağlamak için yüzlerce ton demir bağ kullanılmıştır. Travertene ilave olarak volkanik tüf ve tuğla kullanılan diğer yapı malzemeleridir.

Dünyanın en büyük amfi tiyatrosunun inşa edildiğinde 80 ayrı girişi vardı. 80 giriş sayesinde antik kaynaklarda yapının 15-20 dakika gibi kısa bir sürede dolup boşaltılabildiğinden bahsedilmektedir. Bugün Kolezyum’un dış cephesinin 2/5’i ayakta kalmıştır.

Konstantin Kemeri

Aşağıdaki görselde yer alan Konstantin Kemeri Kolezyum’un hemen yanıbaşında Kolezyum ile Palatino Tepesi arasında yer almaktadır. Bu kemer İstanbul’un kurucusu olan İmparator Büyük Konstantin’in Maxentius’u yenerek Roma’ya girmesinin anısına M.S 315 yılında Roma halkı ve senatosu tarafından dikilmiştir. Yani bir zafer anıtıdır.

25.7 metre yüksekliği ile bugün Roma İmparatorluğu’nun en iyi korunmuş zafer kemerlerinden birisidir. Konstantin Kemeri’nin üstündeki yazıtta İmparator Konstantin’in Roma’yı ve halkını zorba Maxentius’tan kurtardığı yazmaktadır.

Konstantin Kemeri, Roma halkının imparatora bir hediyesi olduğundan oldukça hızlı bitirilmeye çalışılmıştır; bunun neticesinde ise Konstantin ile doğrudan ilgisi olmayan ama zafer temasına uygun olan bir çok kabartmanın yerleştirilmesi ile oluşturulmuştur. Konstantin öncesinde farklı imparatorların zaferlerini anlatan tasvirlerin yerleştirilmesi aynı zamanda Konstantin’in bu zaferleri sürdürdüğünü vurgulamaktadır.

Aşağıdaki planda Konstantin Kemeri’nin parçalarının hangi Roma imparatoruna ait olduğu belirtilmiştir.

Konstantin dönemine ilişkin kabartmalarda imparatorun Milano’dan ayrılışını; kanatlı Verona kuşatmasını; Maxentius’a karşı olan zaferini; Roma’ya girişini; halka konuşmasını ve halka para dağıtması tasvirlerini görebilirsiniz.

Konstantin Kemeri’nin en üst bölümündeki heykeller ise imparator Marcus Aurelius’un Dacia seferi’nde (bugünkü Romanya) ele geçirilen tutsakları temsil etmektedir.

Arena

Arena latince kum anlamına gelmektedir. Kolezyum’un Arenası antik kayıtlara göre yapılmasının ardından 15 santimetre kalınlığında kum ile örtülmüştür. Arenanın kum ile örtülmesinin amacı kumun kanı kolay emen ve absorbe eden bir madde olmasıdır.

Kolezyum açılmasının ardından yüzlerce gün süren oyunlarda arenada her gün 10 bine yakın hayvan öldürülmüştür. İnşa edildikten sonra Kolezyum’da hemen gladyatör dövüşleri başlamamıştır. Bilinen ilk oyunlar hayvan dövüşleridir. Zamanla arenada düzenlenen oyunlar çeşitlenmiştir. Aklınıza gelebilecek tüm hayvanlar Kolezyum’da oyunlar için sahneye çıkartılmıştır. Aslanlar, kaplan ve diğer yırtıcı hayvanlar, hipopotam, ayılar, gergedanlar.. Hatta Kolezyum’un daha sonra düzenlenen yeraltı yapısı inşa edilmeden Kolezyum arenasına su doldurularak gemilerin yer aldığı deniz savaşlarının yapıldığı rivayet edilmektedir. İdamlar ve diğer halka açık infazlar Kolezyum’da gerçekleştirilmiş, gladyatör dövüşleri sürekli olarak düzenlenmeye başlanmıştır.

Gladyatörler

Arena’da düzenlenen etkinliklerin büyük bir kısmını Gladyatör dövüşleri teşkil etmekteydi. Gladyatör Latince kökenli bir kelime olup; kılıç anlamına gelen Gladius’tan türetilmiştir.

Gladyatörler ağırlıklı olarak adi suçlulardan oluşuyordu. Suçlulara ve tutuklulara ilave olarak köleler de gladyatör olarak (belirli bir süre) dövüşerek özgürlüklerini kazanma şansı elde edebiliyorlardı. Gladyatörlerin çok küçük bir kısmı bu işi gönüllü olarak yapan savaşçılardı. Antik Roma şehrinde bilindiği kadarıyla 4 gladyatör okulu vardı. Bunların en meşhuru olan Ludus Magnus bugün Kolezyum’un hemen yanı başında yer almakta olup yer altı tünelleri ile Kolezyum’a bağlantısı vardı. Yatılı okullarda gladyatörlerin tüm ihtiyacını sağlayabilecek donanım mevcuttu.

Gladyatörlerin vücutlarında onları diğer insanlardan ayıran dövmeleri vardı. Özel eğitmenler tarafından dövüşler için eğitilirlerdi ve vegan sayılabilecek bir diyetle beslenirlerdi. Her ne kadar gladyatörler toplumda en düşük sınıfa mensup insanlar olsalar da popülariteleri ile dönemin en “seksi” figürleriydiler.

Gladyatörler, Arena’da kumun üzerinde çıplak ayakla dövüşülürdü. Gladyatörler arenaya girdiklerinde imparator varsa “çok yaşa” naralarıyla önce onu selamlardı. Dövüşleri denetleyen hakemler, arenanın güvenliğini sağlayan görevliler mevcuttu. Gladyatörlerin savaşları her zaman ölümle sonuçlanmazdı, ağır yaralanan veya silahı düşen gladyatör için son sözü varsa imparator yoksa seyirciler söylerdi.

Tarihteki bilinen ilk gladyatör oyunları M.Ö 264’te başlamış olup; Kolezyum’da gladyatör savaşları M.S. 404 yılında sona erdirilmiştir.

Oturma Alanları: Cavea

Arkeologlara ve diğer uzmanlara göre Kolezyum tamamen dolu olduğunda maksimum 60.000-65.000 kişi alabilmektedir. Kolezyum’a giriş Antik dönemde ücretsizdi. Dileyen istediği gibi giriş yapabilirdi. Ancak her isteyen istediği yere oturamazdı.

Kolezyum’un oturma düzeni imparator Augustus’un bir senatöre yer gösterilmemesine sinirlenmesi ve oturma düzeni ile sosyal sınıf temelli bir plan yayınlaması ile belirlenmiştir. Arena’ya en yakın olan ve aşağıdaki görselde yer verdiğimiz alan imparatora ve ailesine aitti.

Bu alan “Auditorium” olarak adlandırılmıştır. Bugün imparatorun tam olarak oturduğu yer Kolezyum’da ölen hristiyanlar için Papa tarafından yerleştirilen haçın olduğu yerdir. İmparator buradan kendi koltuğunun yerleştirildiği kutu benzeri bir yapının içinde yarışları izlerdi. Bu kutu benzeri yapıya Cubiculum denilmektedir. Arena ile oturma alanları arasında olası bir insan ya da hayvan saldırısına karşı çit ve ağ vardı. Ayrıca arenanın güvenliğini sağlayan görevlilerin olduğunu da belirtmek gerekir.

İmparator ve ailesine ayrılan alandan sonra arenaya en yakın olan ve loca olarak adlandırılan koltuklar senatörler için ayrılmıştır. Senatörler, diledikleri gibi oturamazlardı. İsimleri koltuklarında yazılı olurdu.

Oturma planında üst katlara doğru çıktıkça sosyal statü zayıflamaktadır. Öyle ki en üst katlar Belvedere olarak adlandırılmakta olup; burada herhangi bir statüye sahip olmayan sıradan halktan insanlar oturmaktaydı. Başlangıçta erkeklerle karışık bir şekilde oturan kadınların, Augustus döneminden sonra sadece en üst katlarda oturmalarına izin verilmiştir.

Kolezyum’da Augustus’un yasalarına göre eğer kötü giyinmişseniz hakkınız olsa dahi en iyi koltuklarda oturamazdınız. Evli çiftler için ve reşit olmayanlar için ayrı koltuklar vardı. Askerler sivillerden ayrı olarak gösterileri izleyebilirdi.

Kolezyum’da gösterileri seyreden binlerce izleyiciyi yaz aylarının kavurucu güneş ışığından korumak için “Velarium” adı verilen (Latince’de yelken anlamına gelmektedir) devasa güneş tenteleri bulunmaktaydı. Yapıyı güneşten koruyan bu donanım, yapının en üst katından çıkan ve de eşit aralıklarla yerleştirilmiş 240 ahşap direkle desteklenmekteydi. Kolezyum’un üst katlarını ziyaret etme şansınız olursa bu direklerin yerleştirildiği çıkıntıları görebilirsiniz. Bu tenteler deneyimli denizciler tarafından açılıp kapanıyordu. Seyircileri yakıcı güneşten koruyan Velarium, Arena’yı kaplamıyordu. Bu sayede arena aydınlık kalıyordu.

Kolezyum’un Yeraltı Yapısı

Kolezyum’un inşasını başlatan Vespasian’ın iki oğlu vardı. İlki Kolezyum’un inşasını tamamlayan Titus ve diğer oğlu Domitian. Titus’un ölümünün ardından Domitian Kolezyum’un altına devasa bir sahne arkası inşa ettirdi: Hypogeum (Yunanca’da yeraltı anlamına gelmektedir). Yani Kolezyum’un yeraltı yapısı.

Domitian arenanın altına onlarca oda ve bölümden oluşan bir tünel sistemi inşa ettirdi. İnşa edilen bu yeraltı düzeneğine makaralı sistemlerle çalışan asansörler ilave edildi. Bu asansörler aracılığıyla vahşi hayvanlar Kolezyum’un arenasına çıkartılacaktı.

Romalı mühendisler Gladyatörleri herkesin gözünden uzak arenaya çıkarmak için Kolezyum yakınındaki Gladyatör kışlalarına uzanan tüneller inşa ettiler. Kolezyum’da düzenlenen gösteriler tamamlandıktan sonra ertesi güne hazırlık yapılması maksadıyla öldürülen vahşi hayvanlar, cesetler yine bu yapı aracılığıyla toplanırdı.

Kolezyum’daki gösteriler sona erdikten sonra yapının kullanılmamasına bağlı olarak vahşi hayvanların beslenmesinde kullanılan egzotik bitkiler yeraltı yapısını sarmış, depremler zarar vermiştir. Çağlar boyu yeraltı yapısı saman deposu, sebze yetiştirme, gübre depolama, yün depolama gibi maksatlarla kullanıldı.

Yeraltı yapısı 19’uncu yüzyılın başına gelindiğinde tamamen toprak altında kalmıştı. Buraya ulaşmaya çalışan arkeologlar olsa da su baskınları nedeniyle bunu başaramadılar. Musollini İtalyasında büyük ölçüde temizlenen Kolezyum’un yer altı yapısı 2000’li yılların başında 1.5 milyon dolar harcanarak tamamen restore edilmiştir. Bu zahmetli restorasyonun sonucunda yapının yeraltı sistemi tamamen açığa çıkarılmıştır. Standart Kolezyum bileti ile giriş yapılamayan bu bölüme bugün tur aracılığı ile girilebilmekte olup; bu turlara aşağıda Kolezyum giriş bileti bölümünde değineceğiz.

Kolezyum Bileti ve Giriş Ücreti

İstatistik sitesi Statista’nın verilerine göre Kolezyum’u 2019 yılında 7 milyon 600 bin turist ziyaret etmiştir. (Bu turizm sezonunda günde 30 bin kişinin Kolezyum’a giriş yaptığı anlamına gelmektedir.)

Kolezyum giriş ücreti 2023 yılı için 18 Euro’dur. 18 Euro resmi web sayfası olan Coopculture’da yer alan fiyattır. Yılın büyük bölümünde Coopculture’daki biletler haftalar/aylar öncesinden tükenmektedir. Biletler bilet gişesi – tur firmaları ve online satış arasında kapasite ile sınırlı olarak sunulmaktadır. Biletlerin hızlı bir şekilde tükenmesinin nedeni esasen bu durumdur. Bu nedenle yoğunluk ve yapının kapasitesi sınırlı olması nedeniyle bilet rezervasyonunuzu son dakikaya bırakmamanızı öneriyoruz.

Kolezyum’da tek bir bilet çeşidi yoktur. Kolezyum biletleri temel olarak üç çeşittir. (basit, arena ve kısıtlanmış alanlara giriş) Şimdi ücretsiz giriş seçeneğinden başlayarak en basitinden en kapsamlısına bu Kolezyum biletlerini inceleyelim.

Kolezyum Ücretsiz Giriş: Kolezyum’a her ayın ilk pazar günü giriş ücretsizdir. Bilet gişesinde kuyruk oluşmamaktadır ancak zorunlu olarak güvenlik kontrolünden geçmeniz gerekeceğinden burada bilet kuyruğunu aratmayan bir sıra beklemeniz olasıdır.

Bu uygulamanın haricinde 18 yaş altında olduğunu kimliği veya pasaportu ile ispat edenlerden girişte ücret alınmamaktadır. Ayrıca Kolezyum’da 65 yaşın üstünde ve Avrupa Birliği vatandaşı olan ziyaretçilerden giriş bileti & giriş ücreti talep edilmemektedir.

1-) Kolezyum Hızlı Giriş Bileti (Resmi web sayfası) ya da (Tıklayınız-1) ya da (Tıklayınız-2)  : En basit Kolezyum bileti budur. Bu Kolezyum biletini ve de alternatif biletleri/ turları alabileceğiniz 3 farklı seçenek size öneriyoruz. Müsaitlik durumuna göre bu seçeneklerden herhangi birini güvenle tercih edebilirsiniz.

Bu bilet ile Kolezyum bilet gişesinde kuyruk beklemeden doğrudan girişe yöneliyorsunuz. Girişte rezervasyonlu ziyaretçiler hattına yöneliyorsunuz. Biletinizin çıktısını veya cep telefonunuza gelen bilet karekodunu turnikeden okuttuktan sonra güvenlik kontrolünden geçerek Kolezyum’a giriş yapıyorsunuz. Biletinizin çıktısını almanıza gerek yoktur. Akıllı telefonunuzdaki biletler kabul edilmektedir. Burada dikkat etmeniz gereken husus rezervasyon saatini kaçırmamanız. Rezervasyon saatinden yarım saat öncesinde giriş kapısında olmanızı öneriyoruz.

Bu Kolezyum biletinin kapsamı: Kolezyum’a sıra beklemeden hızlı giriş yapmanız. Roma Forumu ve Palatino Tepesi’ni gezme hakkınız, Kolezyum’un birinci ve ikinci katlarını gezmeniz, Kolezyum içindeki tüm sergilere erişim hakkıdır. Bu bilet ile Kolezyum’un arenasına, en üst katlar olan 4’üncü ve 5’inci katlarına ya da Kolezyum’un yeraltı yapısına erişemezsiniz.

Bu bilet çeşidinde son olarak ifade etmemiz gereken bir husus var. Özellikle turizm sezonunda Kolezyum’un sınırlı kapasitesi nedeniyle online bilet bulma zorunluluğudur.

Bu gibi durumlarda Kolezyum biletlerinin diğer aktivitelerle kombine edildiği seçeneklere göz gezdirmenizde fayda bulunmaktadır. Örneğin Kolezyum Bileti ile Roma Otobüs Turu kombine edilebilmekte ya da Havaalanı otobüsü ile Kolezyum bileti kombine şekilde satılabilmektedir. Bu nedenle Tiqets (tıklayınız) ve de Getyourguide sitelerinin (tıklayınız) Kolezyum kategorisi sayfasına göz atabilirsiniz. 

2-) Kolezyum Arena Bileti (Tıklayınız):  Birinci seçenekte anlattığımız basit bilet çeşidindeki tüm özelliklere ilave olarak bu Kolezyum biletinde Arena’ya çıkma hakkınız var. Eğer yarım milyon insanın hayatını kaybettiği bu alanda bulunma deneyimini yaşamak istiyorsanız Kolezyum arena biletini rezerve edebilirsiniz. Fiyatı basit bilet fiyatına göre yaklaşık 6-7 Euro daha fazla. 

Kolezyum’un arenasına çıktıktan sonra arenadan yeraltı tünellerine her ne kadar giremezseniz de yakından bakabilirsiniz. Turistler tarafından çok tercih edilen bu bilette yeraltı tünellerine bakma mesafesi basit Kolezyum biletine göre oldukça yakındır.

Müze Biletleri ekibi olarak eğer bütçeniz uygunsa bu Kolezyum bilet çeşidini öneriyoruz.

3-) Kolezyum Rehberli Tur (Tıklayınız-1) ya da (Tıklayınız-2): Eğer yabancı dil bilginiz (İngilizce, Almanca, Fransızca, İspanyolca gibi) varsa ve de bütçeniz müsaitse Kolezyum, Roma Forumu ve Palatino Tepesi’ni 2.5 – 3 saat boyunca profesyonel bir tur rehberi eşliğinde gezebilirsiniz. Sizlere tur önerirken en çok dikkat ettiğimiz husus tura katılanları verdikleri puanların ortalaması yani memnuniyet oranı ve fiyat. Yani fiyat/performans mukayesesi. Sizin için seçtiğimiz iki ayrı turun bu gereksinimleri karşıladığını düşünüyoruz.

Kolezyum ile ilgili bu yazımızda incelemelerimiz ve tecrübelerimiz neticesinde yapı hakkında tüm bilgileri size aktardık. Roma Forumu ve Palatino Tepesi ile ilgili de detaylı rehberler hazırlıyoruz. Dilerseniz yazımızı okuyup değerlendirdikten sonra aldığınız giriş biletleri ile kendi turunuzu kendiniz oluşturabilirsiniz.

4-) Kolezyum Bileti + Kısıtlı Alanlara Giriş (Yeraltı Turları ve En üst katları ziyaret): Buraya kadar basit kolezyum bileti ve arena seçenekli giriş biletine yer verdik. Şimdi en kapsamlı ve en pahalı olan seçenekleri değerlendireceğiz.

Kolezyum’da bazı alanlar yoğun kalabalıkların ziyaretine uygun olmaması nedeniyle kısıtlanmıştır. Bunlardan ilki yakın zamanda restorasyonu tamamlanabilen Kolezyum’un yeraltı yapısı (yani Hypogeum) ikincisi ise Kolezyum’un 4’üncü ve 5’inci katlarıdır (bu katlara Belvedere adı verilmektedir)

Oldukça karmaşık olan Kolezyum’un yeraltı yapısına bilet alınarak kendi başınıza giriş izni verilmemektedir. Ancak profesyonel bir tur rehberi eşliğinde burayı ziyaret edebiliyorsunuz. Kolezyum turlarında olduğu gibi bu kısıtlanmış alanlara erişim sağlayan onlarca Kolezyum turu mevcut. Bunlardan en çok tercih edilen üç tanesini referans göstermek istiyoruz.

4-a) Kolezyum ve Yeraltı Turu + Roma Forumu ve Palatino Tepesi (Tıklayınız): 2000’in üzerinde katılımcıdan olumlu yorum olarak en çok rezervasyon yapılan Kolezyum yeraltı turu bu. Arena’dan yeraltına; Roma Forumu’ndan Palatino Tepesi’ne tam anlamıyla Kolezyum’u keşfetmenize olanak sağlayan bu tur Show Me Italy tur firması tarafından organize ediliyor. Turun süresi 3 saat civarındadır

Bu turu düzenleyen şirketi incelediğimizde ise firmanın tüm turlarında 7015 değerlendirmeyle 5 yıldız üzerinden 4.5 yıldız aldığını tespit ettik. Bu nedenle ilk sırada öneriyoruz. Kolezyum yer altı turlarını toplu halde incelemek isterseniz Colosseum Underground Tour yazısına göz atmanızda fayda var.

4-b) Kolezyum Gladyatör Girişi ve Yeraltı Turu (Tıklayınız): Tiqets firması tarafından sunulan bu Kolezyum yeraltı turu diğer turlarla benzer özelliklere sahip, ancak deneyimleyenlerin sayısı ilk önerdiğimiz turdan daha az. Ayrıca bu turda daha geniş bir grup ile geziyorsunuz. Katılımcı sayısının maksimum 30 olacağı belirtilmiştir.

5-) Kolezyum’u Gece / Akşam Ziyaret Edin (Tıklayınız): Roma’daki seyahat süreniz çok sınırlı olabilir, bu nedenle gece/akşam saatlerine Kolezyum’a vaktiniz kalmış olabilir. Ya da yoğun kalabalıklardan uzak bir gece/akşam deneyimi yaşamak isteyebilirsiniz. Yoğunluk nedeniyle Kolezyum’a sürekli gece turları düzenlenmektedir.

Önceleri Kolezyum gece turlarında Roma Forumu ve Palatino Tepesi bulunmamaktaydı. Ancak son zamanlarda bu alanlar da turlara dahil edildi. Kolezyum gece turları genellikle yeraltı dahil olarak düzenlenmektedir. Size önerdiğimiz Kolezyum Gece turunda 2 saat süre ile Kolezyum’un bütün bölümlerini (yeraltı yapısı dahil) İngilizce konuşan profesyonel bir tur rehberi eşliğinde geziyorsunuz. Tura katılım 12 kişi ile sınırlı olup önerdiğimiz turun yazımız tarihi itibariyle 342 olumlu yorumu var ve de 5 yıldız üzerinden 4.5 yıldız ile puanlanmış.

6-) Kolezyum Turu + Vatikan Turu Paketi (Tıklayınız): Roma’ya gelen turistlerin en çok uğradığı iki yer Kolezyum ve Vatikan Müzesi’dir. Tur firmalarınca bir güne sığacak şekilde bu iki yer kombine tur paketlerine dahil edilmektedir. Yabancı dil bilginiz varsa kendinizi rehberin profesyonel anlatımına bırakarak bir gün boyunca Roma’nın bu en önemli iki noktasını keşfedebilirsiniz. Bu paket / kombine turlarda giriş ücretleri ve diğer masraflar rezervasyon ücretinize dahil edilmektedir.

Tur süreleri 6.5 – 7.5 saat aralığındadır. Size önerdiğimiz iki turda da kapsam aynıdır. Kolezyum, Roma Forumu, Palatino Tepesi (sabah) – Vatikan Müzeleri, Sistina Şapeli, Aziz Petrus Bazilikası. (öğleden sonra) Her ne kadar Vatikan Müzesi yazımızda da belirttiğimiz üzere Vatikan’a bir tam gününüzü ayırmanızı önersek de böyle bir seçeneğinizin olduğunu belirtmek istiyoruz.

Roma Pass Kolezyum’da Geçerli mi?

Roma Pass kullanarak Kolezyum’a doğrudan giriş yapamazsınız, giriş saatinizi önceden rezerve etmeniz istenmektedir. Roma Pass kartı temel olarak Roma’da ücretsiz toplu ve seçilen iki müzeye ücretsiz giriş imkanı sunmaktadır. Mart 2019 öncesinde Roma Pass kart sahipleri kartlarını teslim aldıktan hemen sonra Kolezyum’a sorgusuz sualsiz girebiliyorlardı. Ancak bu tarihten sonra Roma Pass kartın doğrudan giriş bölümünden iki yer çıktı. Kolezyum ve Borghese Galerisi. Tamamen rezervasyon sistemine geçen bu yerlere artık ilave rezervasyon yapılmadan girilememektedir.

Kolezyum Çalışma Saatleri

Roma’nın sembolü olan Kolezyum Noel günü yani 25 Aralık ve yılın ilk günü olan 1 Ocak günü hariç yılın tüm günleri açık. Roma’nın ve İtalya’nın sembolü olması nedeniyle Vatikan ile birlikte en popüler destinasyon. Bu nedenle her zaman kalabalık.

Yoğun kalabalıklardan biraz uzak ve daha sakin bir gezi planlıyorsanız Kolezyum’a mümkün olduğunca sabah erken saatlerde gelmeye çalışın. Özellikle turizm sezonunda öğle vakti hem yoğundur hem de güneş rahatsız edicidir. Ayrıca bu saatler güzel fotoğraflar için (ışık dengesi) uygun saatler değildir. Eğer sabah gezi planlaması ayarlayamazsanız; Kolezyum kapanmadan 1.5-2 saat önce giriş yapmanızı (öğleden sonra 3 suları) öneririz. Bu noktada unutmamanız gereken Kolezyum’a son giriş yapı kapanmadan 1 saat kadar öncesidir.

Kolezyum ziyareti için ideal gün önerimiz ise Vatikan Müzeleri ile aynı olacaktır. Salı, Çarşamba ve Perşembe günleri haftanın diğer günlerine nazaran daha sakindir. Kolezyum’un tüm yıl boyunca çalışma saatleri aşağıdaki gibidir:

• Ocak: 1 – 31 Ocak: 08.30 – 16.30.
• Şubat: 1 – 15 Şubat: 08.30 – 16.30 /16 – 29 Şubat  08:30 – 17:00.
• Mart: 1 – 15 Mart: 08:30 – 17:00 / 16 – 28 Mart : 08:30 -17:30 / 29 – 31 Mart 08:30 -19:15.
• Nisan: 1 – 30 Nisan: 08:30-19:15.
• Mayıs: 1 – 31 Mayıs: 08:30 – 19:15.
• Haziran: 1 Haziran Günü: 10:30 -19:15 / 2 Haziran: 13:30 – 19:15 / 3 – 30 Haziran: 10:30 – 19:15.
• Temmuz: 1 – 31 Temmuz 08:30 – 19:15.
• Ağustos: 1 – 31 Ağustos: 08:30 – 19:15.
• Eylül: 1 – 30 Eylül: 08:30 -19:00.
• Ekim: 1 – 31 Ekim: 08:30 – 18:30.
• Kasım-Aralık:1 – 30 Kasım: 08:30 – 16:30.

Kolezyum’a Ulaşım

Kolezyum geçmişte Roma İmparatorluğu’nun tam kalbinde yer almaktaydı. Bu durum bugün de böyledir. Aşağıdaki işaretlemelerimizden de görülebileceği üzere Kolezyum Roma’nın kurulduğuna inanılan antik Palatino Tepesi ve Roma Forumu’nun hemen yanıbaşındadır.

Kolezyum’a giriş ve çıkış noktaları, Roma Forumu ve Palatino Tepesi’nin bulunduğu alanı yukarıdaki haritadan görebilirsiniz. Kolezyum’a giriş için günümüzde online bilet sağlayıcıların çoğu artık ücretsiz olarak “tanışma noktası-buluşma noktası” hizmeti sunmaktadır. Bilet rezervasyonun ardından belirtilen noktada (bu nokta genellikle Kolezyum’un hemen yanıbaşındaki Konstantin Takı olarak belirtilmektedir) bulunmanız yeterli olmaktadır.

Kolezyum’a metro ile gelecekseniz B metro hattına binmeniz gerekmektedir. Roma metrosu Pazar-Perşembe günleri arasında sabah 05:30 – gece 23:30 arası hizmet vermektedir. Cuma ve Cumartesi günleri ise metro gece 01:30’a kadar hizmet vermektedir. Roma’daki tüm metro hatları için daha önce Vatikan Müzesi yazımızda yer verdiğimiz Roma Metro ağı haritasına göz gezdirebilirsiniz. B metro hattında “Colosseo” metro istasyonunda inerseniz Kolezyum hemen arkanızda kalacaktır ve ulaşmanız yaklaşık 3 dakika sürecektir.

Eğer Roma Termini İstasyonu’ndan yürüyerek gelinecekse yürüyüş mesafesi yaklaşık 11-12 dakika sürmektedir. Roma Termini istasyonundan dilerseniz metroya da binebilirsiniz arada sadece 1 metro durağı vardır.

Kolezyum’a Roma’nın bir çok noktasından kalkan otobüslerle de ulaşabilirsiniz. 51, 75, 81, 85, 87, 118 ve 175 numaralı otobüsler Kolezyum’a ulaşmaktadır. Eğer bu otobüslerden birine Roma Termini istasyonundan binerseniz otobüs yolculuğunuz yaklaşık 15 dakika sürecektir. Otobüsler gündüz ve gece tarifeleriyle 24 saat hizmet vermektedir.

Eğer havaalanından gelecekseniz minibüsler ile Roma Termini’ye gelerek Kolezyum’a buradan ulaşabilirsiniz. Havalalanı-Roma Termini bileti için tıklayınız. Kolezyum’un ardından en çok uğranılan turistik destinasyon olan Vatikan’a ulaşmak için Roma Termini’ye B hattına binip metro ile ulaşarak, Roma Termini’den A hattına binerek Cipro istasyonunda inebilirsiniz. Bu ulaşım 18-20 dakika sürecektir.

Kolezyum Yakınındaki Restoranlar

Türkiye’den Roma’ya gelen turistlerin büyük çoğunluğu sabah erken saatlerde Kolezyum’u ziyaret ettikten sonra Roma turuna devam etmeden önce güzel bir öğlen yemeği arayışında oluyorlar.

İtalyan mutfağını deneyimleme açısından Pizza ve makarna restoranları genellikle tercih ediliyor. Bu noktada ziyaretinizin tamamlayıcı unsuru olması nedeniyle sizlere uğrayıp gördüğümüz birkaç restoranı önereceğiz.

1-) Ristorante Colosseo “Luzzi” / Trattoria Luzzi: Buranın Kolezyum’a olan mesafesi yaklaşık 1 km’dir yani 10 dakikalık yürüyüşle uğraşabilirsiniz. Çok çok güzel pizzaları ve makarnaları vardır. Öneriyoruz.

2-) Li Rioni a Santiquattro: Trattoria Luzzi’ye çok yakın olan bu restoran da pizza için önerebileceğimiz bir restorandır.

3-) Pasqualino Al Colosseo: Makarna ve Pizza için tercih edilebilir. Et tercih etmeyenler için Vegan menülerinin oldukça çeşitli olduğunu belirtmekte fayda var.

4-) Naumachia Ristorante: Pizza için burayı da değerlendirebilirsiniz.

Kolezyum’a Yakın Oteller

Roma’da Kolezyum’a yakın konaklamak, şehri keşfetmek için mükemmel bir başlangıç noktasıdır. Kolezyum’a yakın konaklamak, özellikle bilmediğiniz bir şehirde toplu taşıma veya taksi kullanma gibi zorlukları ortadan kaldırarak, zamanınızı daha verimli kullanmanıza olanak tanır. Ayrıca, bu bölgedeki oteller genellikle şehrin diğer turistik noktalarına da kolay erişim sağlar.

Kolezyum’a yakın, hem kaliteli hem de uygun fiyatlı konaklama seçenekleri mevcuttur. Bu oteller, konfor ve uygun fiyatı bir arada sunarak, Roma’yı keşfederken bütçenizi aşmadan konaklama imkanı sağlar. İşte Kolezyum’a yakın bazı otel önerilerimiz:

1. Hotel Borromeo

• Değerlendirme: 8,0 Çok İyi
• Özellikler: Modern olanaklar ve konforlu bir konaklama sunan bu otel, Kolezyum’a yürüme mesafesinde ve mükemmel bir fiyat/fayda dengesi sunuyor.

2. Domus Helena

• Değerlendirme: 9,0 Fevkalade
• Özellikler: Sade tasarımı ve yüksek konforuyla bilinen Domus Helena, Kolezyum’a çok yakın bir konumda ve rekabetçi fiyatlarla dikkat çekiyor.

3. Hotel Centro Cavour Roma 

• Değerlendirme: 8,8 Müthiş
• Özellikler: Modern odaları, dost canlısı personeli ve merkezi konumuyla bu otel, hem kalite hem de ekonomiklik arayan ziyaretçiler için ideal bir seçenektir.

4. Dolce Casa Colosseo

• Değerlendirme: 9,7 Olağanüstü
• Özellikler: Tarihi bir binada yer alan bu konaklama birimi, bahçe manzarası ve balkon gibi özellikleriyle öne çıkıyor ve Kolezyum’a çok yakın.

5. Hotel Impero

• Değerlendirme: 7,9 İyi
• Özellikler: Mükemmel konum puanına sahip olan Hotel Impero, temiz ve rahat odalarıyla ve makul fiyatlarıyla bütçe dostu bir alternatif sunuyor.

Ziyaret Tavsiyelerimiz

• Kolezyum’u ziyaretinizin ardından Roma Forumu ve Palatino Tepesi’ni ziyaret etmeyi ihmal etmeyin. Özellikle Roma Forumu’nu mutlaka görmelisiniz. Buralar için ayrı bilet satılmamakta olup; almış olduğunuz Kolezyum bileti buraya erişim hakkı sağlamaktadır.
• Kolezyum’un yanı sıra örneğin Kapitolin Müzesi, İmparatorluk Forumları, Trajan’ın market yapısı, Piazza Venezia gibi bölgeler çok yakındır. Eğer Roma seyahatiniz 1 günlük değilse 1 günün tamamını Kolezyum ve etrafındaki tarihi yerlere, müzelere ve kiliselere ayırabilirsiniz.
• Doğrudan Roma Pass kart alarak Kolezyum’a giriş yapamazsınız. Mart 2019 güncellemesi ile birlikte Roma Pass kart alındıktan sonra ayrı olarak Kolezyum için ayrı rezervasyon yapılması zorunlu kılınmıştır. Ancak Roma Pass kartı Roma toplu ulaşımını etkin olarak kullanacaklar için ücretsiz ulaşım hakkı sağlaması nedeniyle önemini korumaktadır.
• Kolezyum’a büyük sırt çantaları ve valizler güvenlik gerekçesi ile kabul edilmemektedir. Eğer günübirlik bir ziyaret planlıyorsanız eşyalarınızı güvenle Roma Termini’deki ardiyeciye bırakabilirsiniz. (Tıklayınız) Roma’daki bir çok müzenin aksine Kolezyum’da büyük çantaları bırakabileceğiniz bir bölüm bulunmadığından geri dönmek zorunda kalabilirsiniz. Ayrıca kesici metal aletler, tripod, cam su şişeleri de Kolezyum’a kabul edilmediğini unutmayınız.
• Yağmurlu havalarda bir açık alan ziyareti olan Kolezyum ziyaretinizi gerçekleştirmemeye özen gösterin. Yağmurda şemsiye ile yürürken etrafı keşfetmeye çalışmak zor olabiliyor. Yaz aylarında da açık alanda uzun zaman geçireceğiniz için güneş kremi kullanmanızı, mümkünse şapka takmanızı ve yanınızda plastik su şişesi bulundurmanızı öneririz.
• Rahat ayakkabılar giyin. Basamaklar inip çıkacaksınız ve yürüyeceksiniz. Rahat olmayan bir ayakkabı ile zorlanabilirsiniz.

Bu yazımızda Kolezyum ziyaretinizde size yardımcı olacak tüm bilgileri paylaştık. Kolezyum’un tarihçesini anlatarak bölümlerini plan dahilinde anlattık. Bunlara ek olarak Kolezyum bileti, Kolezyum giriş ücreti 2023, turlar konularında önerilerde bulunduk. Yazımızın faydalı olmasını umuyoruz, okuduğunuz için teşekkürler.